بیزینس پلن سند مکتوبی است که ماهیت کسب و کار شما را مشخص میکند. اهداف مالی کسب و کار و نحوه دستیابی به آنها در شرایط مختلف مالی و روش دستیابی به اهداف در business plan مشخص میشود. در ادامه نحوه نوشتن طرح تجاری را شرح خواهیم داد.
راهنمای نوشتن بیزینس پلن
مرحله اول
آماده نوشتن بیزینس پلن شوید
1. در گام نخست باید طرح بیزینس پلن خود را مشخص کنید.
سه نوع طرح برای business plan وجود دارد.
- پلن کوچک: یک برنامه کوچک است که برای تعیین علاقه مندی بالقوه، نقطه شروع و بررسی یک مفهوم در کسب و کار مناسب میباشد. این پلن در 10 صفحه یا کمتر خلاصه میشود.
- پلن کاری: در پلن کاری به صورت دقیق درباره نحوه ساخت و راه اندازی کسب و کار صحبت شده است. صاحبین کسب و کار برای پیشبرد اهدافشان معمولا طبق این طرح پیش میروند.
- پلن نمایشی: از این پلن برای ارائه به افرادی به غیر از صاحبین کسب و کار استفاده میشود. مثلا زمانی که میخواهید پلن کسب و کارتان را به سرمایه گذاران خارجی ارائه بدهید باید این پلن را تهیه کنید. در واقع پلن نمایشی روی نشان دادن سودآوری تجاری مجموعه تمرکز دارد.
2. ساختار اصلی طرح کسب و کار را درک کنید.
چه یک پلن کوچک تجاری تهیه میکنید یا یک برنامه کاری باید عناصر اساسی را در یک طرح تجاری به درستی بشناسید.
- مفهوم کسب و کار اولین عنصر گسترده یک طرح تجاری است. در مفهوم کسب و کار تمرکز روی کسب و کار، بازاریابی آن، محصولات، مدیریت و سازماندهی ساختار آن است.
- دومین عنصر یک بیزینس پلن تجزیه و تحلیل بازار است. شما باید بدانید که قرار است در چه بازاری فعالیت کنید. نیازهای این بازار، ویژگیهای خریداران، رفتار و علاقه مندی آنها مواردی است که برای رقابت در بازار باید آنها را بدانید.
- تجزیه و تحلیل مالی سومین جزء طرح تجاری است. برای کسب و کارهای جدید تجزیه و تحلیل مالی شامل جریان نقدینگی، مخارج سرمایهای و ترازنامه است. بعلاوه پیش بینی اینکه کسب و کار چه زمانی در نقطه سر به سر است نیز در این مرحله بررسی میشود.
3. از افراد مناسب برای نوشتن بیزینس پلن کمک بگیرید.
اگر دانش تخصصی و تجربه کافی در حوزه کاریتان ندارید بهتر است از مشاورین کسب و کار کمک بگیرید. آنها با تجربه و دانشی که از کسب وکارهای مختلف کسب کردهاند میتوانند شما را برای پیشبرد درست اهدافتان کمک کنند.
شرح فعالیتهای شرکت، تجزیه و تحلیل بازار، ساختار و مدیریت سازمان، محصولات و خدمات، بازاریابی و فروش، و درخواست بودجه بخشهای مختلف بیزنس پلن هستند که در ادامه آنها را شرح خواهیم داد.
مرحله دوم
بیزینس پلنتان را بنویسید
سند خود را به درستی قالب بندی کنید. هر بخش را با اعداد مشخص کنید( مثلا بخش 1و 2 و …). اولین بخش به عنوان “خلاصه اجرایی” شناخته میشود و به همین دلیل باید تمامی اطلاعات تجاری در دسترستان باشد و بعد شروع به نوشتن این قسمت کنید. بنابراین این مرحله را باید به عنوان آخرین بخش انجام دهید.
شروع به نوشتن توضیحات درباره شرکت کنید.
کسب و کارتان را توصیف کنید و نیازهای بازار را برای محصول یا خدماتتان شناسایی کنید. به طور خلاصه مشتریان کلیدی و اینکه چطور قرار است به اهدافتان دست یابید را توضیح دهید. برای مثال:
“بازاریابی پاشا یک شرکت در مرکز شهر نوشهر است که تمرکز آن روی کمک به کسب و کارها برای رشد و توسعه با توجه به شرایط بازار است. این شرکت با برگزاری کلاسهای آموزشی، تهیه دورههای آموزشی کسب و کار و مشاوره تخصصی به مدیران کسب و کار سعی در تحقق این اهداف دارد….”
تحلیل بازاری که قرار است در آن فعالیت کنید را بنویسید.
هدف این بخش کشف و دانستن دانش بازاری است که قرار است در آن فعالیت کنید.
اطلاعاتی در مورد بازار هدف خود را در این بخش بگنجانید. شما باید بتوانید به سوالاتی مانند اینکه بازار هدف شما کیست پاسخ دهید؟ نیازها و ترجیحات آنها چیست؟ چند سال دارند و کجا هستند؟
اطمینان حاصل کنید که یک تجزیه و تحلیل رقابتی انجام دادهاید. نقاط قوت و ضعف رقبای اصلی خود و تأثیر بالقوه بر کسب و کارتان را فهرست کنید. این بخش بسیار مهم است، زیرا نشان میدهد که چگونه تجارت شما با سرمایه گذاری بر نقاط ضعف رقبا، سهم بازار را به دست خواهد آورد.
ساختار سازمانی و مدیریتی شرکتتان را توضیح دهید.
این بخش از طرح کسب و کار بر پرسنل کلیدی تمرکز دارد. این بخش شامل جزئیاتی درباره صاحبان مشاغل و تیم مدیریتی آن است.
در مورد تخصص تیم خود و نحوه تصمیم گیری صحبت کنید. اگر صاحبان و مدیران دارای سوابق گسترده یا موفقیت در صنعتشان هستند، آن را برجسته کنید. اگر چارت سازمانی دارید، آن را درج کنید.
محصول یا خدمات خود را شرح دهید.
چه چیزی میفروشید؟ چه چیزی در مورد محصول یا خدمات شما عالی است؟ مشتریان چگونه سود خواهند برد؟ چه برتری بر محصولات یا خدمات رقبای شما دارد؟
هر سوالی که در مورد چرخه عمر محصول است را بنویسید. آیا در حال حاضر این محصول را دارید یا قصد دارید یک نمونه اولیه ایجاد کنید؟ به تمام فعالیتهای برنامه ریزی شده توجه کنید.
مثلا ما در حال برنامه ریزی برای یک دوره آموزش فروشندگی هستیم. ما یک لیست از محصولات داریم و اینکه هر محصول چرا ما را از سایر رقبایمان متمایز میکند.
به عنوان مثال دوره آموزش فروشندگی: “این دوره دارای استخدام تضمینی است و اگر این دوره را پشت سر بگذارید میتوانید در شغل فروشندگی به کسب وکارهایی که به آن نیاز دارند معرفی شوید. این خدمتی است که رقبای ما در حال حاضر در منطقه آن را انجام نمیدهند.”
استراتژی بازاریابی و فروش خود را بنویسید.
در این بخش توضیح دهید که چگونه میخواهید به بازار نفوذ کنید، رشد را مدیریت کنید، با مشتریان ارتباط برقرار کنید و محصولات یا خدمات خود را توزیع کنید.
در تعریف استراتژی فروش خود شفاف باشید. از کدام روش برای تبلیغات استفاده میکنید. از نمایندگان فروش، تبلیغات بیلبورد، توزیع بروشور، بازاریابی رسانههای اجتماعی یا همه موارد فوق استفاده خواهید کرد؟
درخواست بودجه بدهید.
اگر از پلن کسب و کار برای حفظ کردن بودجه استفاده میکنید، درخواست تامین مالی را نیز وارد کنید. توضیح دهید که چه مقدار پول برای راه اندازی و حفظ کسب و کار کوچک خود نیاز دارید. خلاصهای از نحوه استفاده از سرمایه اولیه و جدول زمانی برای درخواست بودجه ارائه دهید.
صورتهای مالی را برای حمایت از درخواست بودجه خود جمع آوری کنید. برای تکمیل دقیق این مرحله، در برخی موارد ممکن است نیاز به استخدام یک حسابدار، وکیل یا فرد حرفهای دیگری باشد.
صورتهای مالی باید شامل تمام دادههای مالی، تاریخی (اگر یک کسبوکار موجود هستید) یا پیشبینیشده، از جمله صورتهای پیشبینی، ترازنامه، صورتهای جریان نقدی، صورتهای سود و زیان، و بودجههای مخارج باشد. برای یک سال کامل، صورتهای ماهانه و سه ماهه ارائه دهید. هر ساله بیانیههای صورت مالی را تهیه کنید. این اسناد در بخش ضمیمه بیزینس پلن شما قرار خواهند گرفت.
بیانیه شامل جریانهای نقدی پیشبینیشده برای حداقل 6 سال یا تا رسیدن به نرخهای رشد پایدار و در صورت امکان، محاسبه ارزشگذاری بر اساس جریانهای نقدی تنزیلشده است.
خلاصه اجرایی را بنویسید.
خلاصه اجرایی به عنوان مقدمهای برای طرح کسب و کار خواهد بود که شامل بیانیه ماموریت شرکت است و به مخاطبانتان یک دید کلی از محصولات یا خدمات، بازار هدف و اهداف و مقاصد شما ارائه میدهد. این بخش باید در ابتدای سند قرار گیرد.
کسب و کارهای موجود باید شامل اطلاعات تاریخی درباره شرکت باشد. اولین بار چه زمانی کسب و کار شما شکل گرفت؟ برخی از معیارهای رشد قابل توجه چیست؟
استارت آپها بیشتر بر تحلیل صنعت و هدف تامین مالی خود تمرکز خواهند کرد. ساختار شرکت، نیازهای مالی آن، و اینکه آیا سهامی را به سرمایه گذاران ارائه میدهید را ذکر کنید.
کسبوکارها و استارتآپهای موجود باید روی دستاوردهای عمده، قراردادها، مشتریان فعلی یا بالقوه تمرکز کرده و برنامههای آینده را خلاصه کنند.
مرحله سوم
نهایی سازی بیزینس پلن
- یک بخش ضمیمه اضافه کنید: این آخرین بخش بیزینس پلن شماست و برای ارائه اطلاعات اضافی به کار میرود. سرمایه گذاران احتمالی ممکن است بخواهند قبل از تصمیم گیری این اطلاعات را ببینند. اطلاعاتی که در این بخش وارد میکنید باید با سایر اطلاعات در بخشهای دیگر همخوانی داشته باشند.
- صورتهای مالی، گزارشهای اعتباری، محدودیتها یا مجوزهای تجاری، اسناد قانونی و قراردادها، و رزومه برای پرسنل کلیدی باید در این ضمیمه مشخص شوند.
- فاکتورهای ریسک باید به ریز مشخص شود. یک بخش که به صورت واضح فاکتورهای ریسکی که کسب و کار شما و برنامههای سرمایه گذاری شما را تحت تاثیر قرار میدهد در بخش ضمیمه باید مشخص شود. خواننده این بخش میتواند متوجه شود که شما چقدر برای خطرهای احتمالی آماده هستید.
- اصلاح و ویرایش کنید. طرح کسب و کار خود را از نظر اشتباهات املایی و گرامری مرور کنید. این کار را چندین بار قبل از تصمیم گیری در مورد نسخه نهایی انجام دهید.
- محتوا را اصلاح یا مجددا بازنویسی کنید تا مطمئن شوید که از دیدگاه خواننده درست است. این امر به ویژه زمانی که میخواهید یک پروپوزال ارائه دهید اهمیت مییابد.
- طرحتان را با صدای بلند بخوانید. این کار به شما کمک میکند تشخیص دهید که آیا جملاتتان درست است و اشتباهات گرامی را بهتر مشخص میکند.
- یک کپی تهیه کنید و آن را به یک دوست یا همکار مورد اعتماد بدهید تا آن را بخواند و اشکالاتش را به شما بگوید.
- یک جلد برای بیزینس پلنتان در نظر بگیرید. جلد باعث زیباتر شدن طرح بیزینس پلنتان میشود و به برجسته شدن سند شما کمک میکند.
صفحه جلد شما باید شامل موارد زیر باشد: “عبارت بیزینس پلن” با فونت بزرگ درشت، همراه با نام شرکت، آرم شرکت و اطلاعات تماس شما.
یک نمونه از فرم خام بیزینس پلن را ضمیمه کردهایم. بخشهای مختلف به خوبی در آن مشخص شده است و میتوانید با توجه به این طرح بیزینس پلن کسب و کارتان را بنویسید.
اگر برای تهیه بیزینس پلن نیاز به مشاوره دارید فرم زیر را تکمیل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.